Yargıtay’dan Microsoft’u şaşırtan karar: İkinci el yazılım ticareti yasaldır

ABD ve Almanya dahil 22 ülkede ikinci el yazılım ticaretinin 2006 yılından bu yana serbestçe yapılmasına karşın, Türkiye’de yasak olan ikinci el yazılım ticareti için yeni bir dönem başladı. Microsoft ile Türk firması VeriSil arasında devam eden davayı yargıtayın onaması ile ikinci el yazılım ticareti Türkiye’de de yasal hale geldi. Karar neticesinde artık Türkiye’de ikinci el yazılım ticareti korsan olarak nitelendirilmeyecek, ticareti yapılabilecek ve milyarlarca dolar değerindeki yazılımların henüz ekonomik ömürlerini tamamlamadan çöpe atılmasının önüne geçilecek. Türk bilişim sektörü için büyük bir gelişme olan bu karar emsal niteliği taşıyacak. Almanya’da 1997 yılında kurulan, yazılım ve donanım geri dönüşümü faaliyetlerinde bulunan Türk firması Kozaklı EDV ile Almanya Microsoft ofisi arasında süre gelen davayı 2006 yılında Kozaklı EDV’nin kazanması ile ABD ve Almanya dahil 22 ülkede yasallaşan ikinci el ticareti, Türkiye’ye taşındı. Kısa sürede Avrupa’da ikinci el yazılım ticaretinin lideri konumuna gelen, Türkiye’de profesyonel güvenli veri silme hizmetlerinin de eksikliğini fark eden Kozaklı EDV, 2010 yılında Türkiye’deki ortağıyla VeriSil adında firmayı kurarak güvenli veri silme ve ikinci el yazılım ticaretine başladı.

YARGITAY MICROSOFT’UN İTİRAZLARINI HUKUKA AYKIRI BULDU

İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde görülen dava 2014 yılında sonuçlandı. Mahkeme ikinci el yazılım ticaretinin hukuka aykırı olmadığına karar verdi. Bunun üzerine Microsoft konuyu Yargıtay’a taşıdı. Dosyayı inceleyen 11. Hukuk Dairesi, “Bilgisayar Programının ikinci el satışını yasaklayan OEM lisans Sözleşmesi 16. Maddesinin, 5846 Sayılı FSEK’nin 23/2 Maddesindeki emredici hüküm karşısında geçerli olmamasına göre, Davalı Microsoft’un tüm itirazlarını reddederek, tıpkı Avrupa da olduğu gibi, artık Türkiye’de de ikinci el yazılım satışının hukuka uygun olduğunu onayladı. Böylelikle, artık Türkiye’de ikinci el yazılım satışı yasal oldu.

KMK Hukuk Bürosu kurucularından Av. Sefa Karcıoğlu Microsoft’a karşı kazandıkları davayla ilgili yaptığı açıklamada; “Türk Mahkemeleri dava kapsamında yaptığı incelemeler neticesinde Avrupa Adalet Divanı Kararlarını, uluslararası sözleşmeleri ve 5846 Sayılı FSEK Genel Hükümleri çerçevesinde karar verdi. Yazılım üreticisi Microsoft’un ikinci el yazılım satışını engelleyici hükümler içeren lisans sözleşmelerinin “geçersiz olduğuna” hükmetti. Türkiye’de ikinci el yazılım satışının hukuka uygun olduğu yönünde karar verdi. Microsoft’a karşı kazandığımız bu dava Türkiye’de ilk ve tek olup emsal karar niteliğindedir. Artık son kullanıcılar, özel sektör, devlet kurum ve kuruluşları dahil her dileyen eskimiş ya da kullanmak istemedikleri bilgisayarında yüklü lisanslı ürünlerini o bilgisayardan tamamen silmek koşuluyla istedikleri şekilde değerlendirebilirler. İsteyen satar, isteyen hediye eder, satın alan bir daha satar ve bu alışverişe hiç kimse karışamaz. Yazılım üreticisi hiçbir şekilde, “ben bu lisansı sadece sana sattım, bu lisans sadece bu bilgisayar için geçerlidir, başka bilgisayarda kullanılamaz, senden başka birisi lisansı yüklemek istediğinde ona aktivasyon vermiyorum gibi bahanelerle yazılımın tekrar satışını engelleyemez. Aksi davranış sergileyen yazılım firmaları lisanslı ürünü elinde bulunduran kullanıcıya ürünün güncel bedelini ödemekle karşı karşıya kalabilir” ifadelerini kullandı.

İKİNCİ EL YAZILIM TASARRUF SAĞLAYACAK

Davayı kazanan Verisil Yönetim Kurulu Başkanı Adil Daniel Kozaklı ise, “Almanya’da yıllardır ikinci el yazılım alım satımı yapmaktayız. Söz konusu karar ile artık Türkiye’de de ikinci el yazılım pazarı oluşacağı kesindir. Böylelikle başta devlet kurumları olmak üzere, binlerce bilgisayarı olan işletmeler, bilgisayarlarını yenilemek istediğinde, lisanslı ürünlerini çöpe atmayıp, ikinci el ürün olarak satabilecek ve hatırı sayılır oranda tasarruf sağlayacaklardır. İkinci el yazılım piyasanın oluşması ile kullanıcı bütçesine ve ihtiyaçlarına uygun bir ürünü kolaylıkla satın alacağından, korsan yazılım kullanmak istemeyecektir” dedi.
Kozaklı, “Microsoft, piyasa değerinin çok altında fiyatlara satılan ikinci el yazılımların piyasada bulunması ve bu yönde bir sektörün Türkiye’de oluşması ihtimalini ortadan kaldırmak adına lisans sözleşmesinde OEM Lisans (Orijinal Malzeme Üretici Lisansı) diye isimlendirerek pazarladığı işletim sistemi yazılımlarının üçüncü kişilere yeniden satışını yasaklamıştı. Bu bağlamda özellikle bilişim sektörü temsilcilerinin aklında ikinci el yazılım ticaretinin yasa dışı iş olduğu algısı da maalesef oluştu. Microsoft, Türkiye’de ikinci el yazılım alım/satım işini T.C yasalarına uygun halde başlatan firmamızın bu girişiminin korsan olduğunu iddia ederek, 2011 yılında suç duyurusunda bulundu. Bir yandan hakkımızda başlatılan savcılık soruşturmasını takip ederken diğer yanda ikinci el yazılım satışının yasaya uygun olup olmadığının mahkeme kanalıyla tespit edilmesi için dava açtık. Bu süreç boyunca da ticari faaliyetimizi durdurmak zorunda kaldık. Ancak kazanan biz ve Türkiye Bilişim sektörü oldu” dedi.

UYGULAMA İLE KORSAN YAZILIM KULLANIMI YARIYA DÜŞECEK

Microsoft’un bazı uygulamalarını rekabet kurumuna şikayet eden ve Microsoft’un uygulamalarının ülke menfaatlerini gözetmediğini dile getiren İstanbul İnternet Kafecileri Esnaf Odası Başkanı Metin Baltaoğlu; “Mahkeme adaleti tesis etti ve çok memnunuz. Türkiye’de ikinci el yazılım piyasasının oluşması öncelikle milli menfaatlerimiz ve sektörümüzün gelişimi için hayati derecede önem arz ediyor. Şöyle ki, ticari mevcudiyetinin sürekliliğini sağlamak isteyen bilinçli internet kafe işletmeleri, sürekli halde teknolojiye ayak uydurmak zorundadır. Bu nedenle her 2-3 yılda bir bilgisayarlarını yenilerler. Türkiye’de 2014 yılında 5 milyon 6 yüz bin bilgisayar satıldığı, internet kafelerde 650-700 bin adet masa üstü bilgisayar bulunduğu göz önüne alınırsa ve yeni sürüm bir işletim sistemi lisansının 550 TL’ye satıldığı bilinirse bu konunun hem sektörümüz hem de ülke ekonomisi üzerindeki boyutu net halde anlaşılır. İkinci el yazılım sektörünün gelişmesiyle birlikte BSA’nın Türkiye için her yıl ortalama yüzde 60 olarak açıkladığı korsan kullanım oranının da yarı yarıya düşerek gelişmiş ülkeler seviyesine ineceği anlaşılmaktadır. bu davanın müspet neticesinin hem ülkemiz ekonomisinin kalkınması hem de Türkiye’nin uluslararası itibarı açısından hat safhada önem arz ettiğini görmemek için kör olmak gerekir” dedi.